Ngarajut Pangaweruh Basa Sunda: Contoh Soal Kurikulum Merdeka pikeun Murid Kelas 2

Kurikulum Merdeka hadir kalayan pendekatan anyar anu leuwih fokus kana pangwangunan kompetensi, kamandirian murid, sarta pangalaman diajar anu leuwih bermakna. Di wewengkon Sunda, mata pelajaran Basa Sunda mangrupa salah sahiji unsur penting pikeun ngamumulé budaya jeung tradisi. Dina raraga ngadukung palaksanaan Kurikulum Merdeka di tingkat kelas 2, artikel ieu bakal ngajéntrékeun sababaraha conto soal anu ngarujuk kana tujuan pangajaran Basa Sunda di kelas ieu, kalayan nyoko kana prinsip-prinsip Kurikulum Merdeka.

Prinsip-prinsip Kurikulum Merdeka dina Pangajaran Basa Sunda Kelas 2

Sateuacan urang nincak kana conto soal, mangga urang titénan heula prinsip-prinsip anu jadi landasan Kurikulum Merdeka dina pangajaran Basa Sunda:

1. Fokus kana Kompetensi: Soal-soal henteu ngan ukur ngukur pangaweruh hafalan, tapi leuwih ka kamampuh murid dina ngagunakeun basa Sunda dina kontéks anu nyata. Contona, ngajéntrékeun hiji hal, ngadongéngkeun pangalaman, atawa ngagunakeun kecap-kecap dina kalimah anu bener.
2. Pembelajaran Berdiferensiasi: Kurikulum Merdeka ngadorong guru pikeun nyaluyukeun pangajaran jeung eusi soal dumasar kana kabutuhan jeung tingkat kamampuh murid. Sanajan conto soal di dieu mangrupa gambaran umum, dina praktékna guru bisa ngarobah tingkat kasusah atawa formatna.
3. Projek Penguatan Profil Pelajar Pancasila: Soal-soal bisa dikaitkeun jeung kagiatan proyék anu ngamekarkeun karakter siswa, saperti gotong royong, reueus ka budaya sorangan, jeung sajabana.
4. Pembelajaran Aktif jeung Interaktif: Soal-soal didesain pikeun ngajurung murid sangkan aktip miluan pangajaran, ngagunakeun panginderaan, ngobrol, jeung ngalakukeun kagiatan praktis.
5. Evaluasi Formatif jeung Sumatif: Soal-soal bisa jadi alat evaluasi formatif (salila prosés diajar) pikeun mapay kamajuan murid, atawa evaluasi sumatif (di ahir période) pikeun ngukur hasil diajar.

Tujuan Pangajaran Basa Sunda Kelas 2

Dumasar kana kerangka Kurikulum Merdeka, tujuan pangajaran Basa Sunda pikeun kelas 2 biasana ngawengku:

• Murid mampuh ngaregepkeun jeung ngarti kana omongan basa Sunda anu basajan (misalna: instruksi, dongéng pondok, paguneman sapopoé).
• Murid mampuh nyarita basa Sunda kalawan lisan kalawan lancar tur bener dina situasi anu basajan (misalna: nanya, ngajawab, ngadongéngkeun pangalaman).
• Murid mampuh maca teks basa Sunda anu basajan (misalna: kalimah, pupuh pondok, carita pondok) tur paham eusina.
• Murid mampuh nulis basa Sunda kalawan basajan (misalna: nulis kecap, kalimah, atawa paragraf pondok).
• Murid wanoh jeung unina aksara Sunda sarta mampuh nuliskeun sababaraha kecap basajan maké aksara Sunda (gumantung kana program sakola).
• Murid wanoh jeung sababaraha babasan jeung paribasa Sunda anu basajan sarta pamakéanana.
• Murid ngahargaan jeung mikacinta basa jeung budaya Sunda.

Conto Soal Basa Sunda Kelas 2 (Ngawengku Prinsip Kurikulum Merdeka)

Di handap ieu aya sababaraha conto soal anu dibagi dumasar kana opat katrampilan basa (ngaregepkeun, nyarita, maca, nulis) jeung aspek séjénna, kalayan dibarengan ku pedaran kumaha soal-soal ieu ngarojong prinsip Kurikulum Merdeka.

>

Bagian 1: Ngaregepkeun (Mendengarkan)

Tujuan: Murid mampuh ngaregepkeun jeung ngarti kana omongan basa Sunda anu basajan.

Soal 1: Ngadéngékeun Dongéng Pondok

• Instruksi Pikeun Guru: Bacakeun dongéng pondok ieu ka murid-murid.

  • "Di hiji lembur anu merenah, aya budak lalaki ngaranna Udin. Udin téh budak anu rajin jeung bageur. Unggal isuk, Udin hudang saméméh panonpoé bijil. Anjeunna ngabantu indungna beberes imah, ngabersihkeun buruan, jeung nyiram tatangkalan. Sanggeus sarapan, Udin siap-siap indit ka sakola. Di sakola, Udin hébat dina diajar. Anjeunna sok merhatikeun guru jeung mindeng nanya lamun aya nu teu kaharti. Udin ogé boga loba babaturan, anjeunna sok silih tulungan jeung babaturannya."

• Soal (Pilihan Ganda):

  1. Naon ngaran budak lalaki dina dongéng téh?
     a. Asep
     b. Udin
     c. Budi
     d. Joko

  2. Kumaha sipat Udin dina dongéng téh?
     a. Males jeung ambek
     b. Reujeung bageur
     c. Gareulis jeung sombong
     d. Cicingeun jeung sieun

  3. Naon anu dilakukeun ku Udin saméméh indit ka sakola?
     a. Nonton tipi
     b. Maén kaulinan
     c. Ngabantu indungna beberes imah
     d. Ngojay di walungan

  4. Kumaha Udin di sakola?
     a. Sok heureuy jeung babaturan
     b. Sok merhatikeun guru jeung mindeng nanya
     c. Sok ngaganggu babaturan
     d. Sok saré dina pangajaran

• Soal (Isian Singkat):

  5. Udin boga loba babaturan, anjeunna sok ________________ jeung babaturanana. (Jawaban: silih tulungan)

• Pedaran Kurikulum Merdeka: Soal ieu ngukur kamampuh murid dina ngaregepkeun tur paham eusi carita pondok. Pilihan ganda jeung isian singkat ngajadikeun soalna aksesibel pikeun kelas 2. Guru bisa ngagunakeun ieu salaku evaluasi formatif sanggeus ngadongéng.

Soal 2: Ngadéngékeun Instruksi

• Instruksi Pikeun Guru: Bacakeun instruksi ieu ka murid-murid.

  • "Anak-anak, ayeuna urang badé ngadamel gambar. Cokot kertas gambar hidep. Gambarkeun hiji tangkal anu jangkung. Di handapeun tangkal, gambarkeun hiji imah leutik. Ulah hilap, gambarkeun ogé panonpoé anu hérang di langit biru."

• Soal:

  1. Naon anu kudu digambar ku murid-murid? (Jawaban: hiji tangkal, hiji imah leutik, panonpoé)
  2. Di mana panonpoéna kudu digambar? (Jawaban: di langit biru)

• Pedaran Kurikulum Merdeka: Soal ieu ngukur kamampuh murid dina nuturkeun instruksi lisan. Ieu ngarojong kamandirian murid pikeun ngalakukeun hiji pagawéan dumasar kana omongan. Hasilna bisa jadi evaluasi formatif kana kagiatan diajar.

>

Bagian 2: Nyarita (Berbicara)

Tujuan: Murid mampuh nyarita basa Sunda kalawan lisan kalawan lancar tur bener dina situasi anu basajan.

Soal 3: Ngadongéngkeun Pangalaman

• Instruksi Pikeun Guru: "Hidep sadayana parantos ngalaman hiji hal anu matak bungah atanapi matak émut dina minggu ieu. Cobi caritakeun ka rerencangan hidep, naon pangalaman éta? Naon waé anu dilakukeun ku hidep? Saha waé anu aya sasarengan jeung hidep?"

• Conto Narasi Murid (Guru Ngadéngékeun):

  • "Kamari abdi sareng rerencangan maén bal di lapangan. Panas pisan, tapi seru. Abdi nyetak gol hiji."
  • "Tadi énjing abdi ngabantos Ibu ngasuh adi alit. Adi alitna lucu pisan, nyengir waé."

• Kriteria Penilaian (Ku Guru):

  • Lancarna nyarita (aya eureun sabaraha kali, ngarasa ragu atawa henteu).
  • Kalarasan dina ngagunakeun kecap-kecap basa Sunda.
  • Kalengkepan carita (aya awal, tengah, ahir, jeung saha waé anu kalibet).
  • Sora anu jelas tur kadéngé.

• Pedaran Kurikulum Merdeka: Ieu mangrupa conto évaluasi formatif anu ngadorong murid pikeun aktip nyarita. Murid ngarasa leuwih percaya diri nalika nyaritakeun pangalaman pribadi. Guru bisa ngagunakeun rubrik basajan pikeun mere eupan balik. Ieu ogé ngarojong kana "Profil Pelajar Pancasila" anu reueus kana budaya sorangan lamun pangalamanna ngalibetkeun tradisi Sunda.

Soal 4: Paguneman Sederhana

• Instruksi Pikeun Guru: Bentuk pasangan murid. Beberesih kelas mangrupa hiji kagiatan anu bisa dijadikeun téma paguneman. Guru mere conto:

  • Guru: "Asep, dinten ayeuna urang badé ngaberesihan kelas, leres?"
  • Asep: "Leres, Bu. Naon waé anu kedah dilakukeun ku abdi?"
  • Guru: "Anjeun tiasa ngabersihan méja sareng korsi. Ulah hilap nyapu lanté."
  • Asep: "Muhun, Bu. Saha anu badé ngabantosan ngasupkeun buku ka lomari?"
  • Guru: "Ujang Budi tiasa ngabantosan anjeun."

• Instruksi Pikeun Pasangan Murid: Coba obrolkeun naon waé anu kudu dilakukeun pikeun ngaberesihan kelas dumasar kana conto di luhur.

• Pedaran Kurikulum Merdeka: Soal ieu ngadorong murid pikeun diajar dialog basa Sunda dina kontéks praktis. Aranjeunna diajar ngagunakeun kalimah tanya jeung kalimah parentah. Ieu ngarojong kana kompetensi komunikasi jeung gawé babarengan.

>

Bagian 3: Maca (Membaca)

Tujuan: Murid mampuh maca teks basa Sunda anu basajan tur paham eusina.

Soal 5: Maca Kalimah Sederhana

• Instruksi Pikeun Murid: Bacakeun kalimah-kalimah di handap ieu.

  1. Aya budak leutik keur ulin di taman.
  2. Kembang mawar beureum katingalina éndah.
  3. Udin jeung adi na saréh di kamar.
  4. Panonpoé medal ti beulah wétan.
  5. Ibu keur masak di dapur.

• Soal (Ngarujuk kana téks di luhur):

  1. Di mana budak leutik keur ulin? (Jawaban: di taman)
  2. Naon warnana kembang mawar dina kalimah nomer 2? (Jawaban: beureum)
  3. Saha waé anu saréh di kamar? (Jawaban: Udin jeung adi na)
  4. Ti mana panonpoé medal? (Jawaban: ti beulah wétan)
  5. Saha anu keur masak di dapur? (Jawaban: Ibu)

• Pedaran Kurikulum Merdeka: Soal ieu ngukur kamampuh maca tur pamahaman téks basa Sunda anu paling dasar. Kalimahna pondok jeung maké kecap-kecap anu umum dipaké ku murid kelas 2. Guru bisa ngagunakeun ieu pikeun ngabédakeun tingkat kamampuh maca murid.

Soal 6: Maca Pedaran Singkat jeung Tanya Jawab

• Instruksi Pikeun Murid: Bacakeun pedaran ieu, teras jawab patarosanana.

  • Pedaran:
    "Nami abdi Dewi. Abdi kelas dua SD. Imah abdi di Désa Cijangkar. Abdi gaduh ucing anu alit pisan, namina Si Belang. Si Belang warnana bodas sareng coklat. Unggal dinten, abdi masihan tuang ka Si Belang. Abdi resep pisan ka Si Belang."

• Soal:

  1. Saha nami barudak dina pedaran di luhur? (Jawaban: Dewi)
  2. Dewi kelas sabaraha? (Jawaban: kelas dua)
  3. Di mana imahna? (Jawaban: di Désa Cijangkar)
  4. Naon piaraan Dewi? (Jawaban: ucing)
  5. Naon nami ucingna? (Jawaban: Si Belang)
  6. Naon waé warna Si Belang? (Jawaban: bodas sareng coklat)
  7. Naon anu dilakukeun ku Dewi unggal dinten ka Si Belang? (Jawaban: masihan tuang)

• Pedaran Kurikulum Merdeka: Soal ieu ngukur kamampuh maca kalayan pamahaman anu leuwih jero. Murid kudu bisa manggihan informasi spesifik dina téks. Ieu ngarojong kana kompetensi maca mandiri jeung kapinteran milari informasi.

>

Bagian 4: Nulis (Menulis)

Tujuan: Murid mampuh nulis basa Sunda kalawan basajan.

Soal 7: Nulis Kecap

• Instruksi Pikeun Guru: Bacakeun kecap-kecap ieu, teras murid nyatetkeun.

  1. Buku
  2. Meja
  3. Kembang
  4. Imut
  5. Sumanget

• Soal (Nulis Kecap dumasar Panémbong Guru):

  • Tuliskeun kecap anu sami sareng anu diucapkeun ku Ibu Guru:
    1. ________________
    2. ________________
    3. ________________
    4. ________________
    5. ________________

• Pedaran Kurikulum Merdeka: Ieu mangrupa latihan nulis dasar, ngukur kamampuh murid dina ngatétkeun sora kana aksara. Ieu penting pikeun ngawangun dasar kaparigelan nulis. Ieu ogé bisa jadi bagian tina kagiatan "Merdeka Belajar" anu fokus kana literasi.

Soal 8: Nulis Kalimah Sederhana

• Instruksi Pikeun Guru: Guru masihan gambar, contona gambar budak keur maca buku.

• Soal:

  1. Tingali gambar ieu. Tulis hiji kalimah basa Sunda anu ngagambarkeun gambar ieu!
     (Conto Jawaban: Budak lalaki keur maca buku.)

• Instruksi Pikeun Guru: Guru masihan kecap-kecap acak.

• Soal:

  2. Susun kecap-kecap di handap jadi kalimah basa Sunda anu bener!
     • indit – ka – Udin – sakola – poé – isuk
       (Jawaban: Udin indit ka sakola isuk poé.)

• Pedaran Kurikulum Merdeka: Soal ieu ngukur kamampuh murid dina ngawangun kalimah. Aranjeunna diajar ngagunakeun struktur kalimah anu bener. Ieu ngarojong kana kamandirian dina ngungkabkeun pikiran kalawan tulisan.

>

Bagian 5: Aksara Sunda (Lamun aya dina kurikulum)

Tujuan: Murid wanoh jeung unina aksara Sunda sarta mampuh nuliskeun sababaraha kecap basajan maké aksara Sunda.

Soal 9: Ngenalan Aksara Sunda

• Instruksi Pikeun Guru: Tembongkeun sababaraha aksara Sunda anu basajan, saperti: ᮊ (ka), ᮘ (ba), ᮒ (ta), ᮠ (na), ᮙ (ma).

• Soal:

  1. Ieu aksara Sunda naon? (Guru nunjukkeun ᮊ)
     a. ba
     b. ka
     c. ta
     d. na
  2. Tuliskeun aksara Sunda pikeun sora "ma"! (Guru nunjukkeun ᮙ)

• Pedaran Kurikulum Merdeka: Ieu mangrupa pangrojong kana ngamumulé budaya Sunda. Diajar aksara Sunda ti leuleutik ngajadikeun murid leuwih wanoh jeung warisan karuhun. Ieu ngarojong kana "Profil Pelajar Pancasila" anu berbudaya.

Soal 10: Nulis Kecap Maké Aksara Sunda

• Instruksi Pikeun Guru: Bacakeun sababaraha kecap basa Sunda anu basajan (misalna: na-ma, ba-pa, ka-ta).

• Soal:

  1. Tuliskeun kecap "nama" maké aksara Sunda! (Jawaban: ᮑᮙ)
  2. Tuliskeun kecap "bapa" maké aksara Sunda! (Jawaban: ᮘᮕ)

• Pedaran Kurikulum Merdeka: Soal ieu ngukur kamampuh praktis dina ngagunakeun aksara Sunda. Ku ngagunakeun aksara Sunda, murid diajar ngahargaan tur ngamumulé basa sorangan.

>

Bagian 6: Pamahaman Budaya Sunda (Babasan jeung Paribasa Basajan)

Tujuan: Murid wanoh jeung sababaraha babasan jeung paribasa Sunda anu basajan sarta pamakéanana.

Soal 11: Ngenalan Babasan/Paribasa

• Instruksi Pikeun Guru: Jelaskeun sababaraha babasan atawa paribasa anu basajan, contona:

  • Hujan teu nganggo payung: hartina kanyahoan atawa katépaan ku batur.
  • Lauk buruk sabungkus: hartina kajahatan atawa kalepatan hiji jalma, kabéh kajahatan jadi kapaham ku batur.
  • Tulang geulang, tulang pandeuri: hartina dulur atawa kulawarga anu deukeut pisan.

• Soal:

  1. Lamun aya jalma anu kalepatanana kabéh katépaan ku batur, kaasup kana babasan naon?
     a. Hujan teu nganggo payung
     b. Lauk buruk sabungkus
     c. Tulang geulang, tulang pandeuri
     d. Beungeut redut

  2. Saha anu disebut "tulang geulang, tulang pandeuri"?
     a. Babaturan sakola
     b. Guru di sakola
     c. Dulur atawa kulawarga anu deukeut
     d. Tatangga

• Pedaran Kurikulum Merdeka: Soal ieu ngarojong kana pangaweruh budaya Sunda. Murid diajar kecap-kecap luhur basa Sunda anu ngandung ajén-inajén moral jeung sosial. Ieu ngarojong kana pangwangunan karakter jeung rasa cinta kana basa indung.

>

Kasimpulan

Conto-contoal di luhur mangrupa gambaran kumaha pangajaran Basa Sunda di kelas 2 dina raraga Kurikulum Merdeka bisa dilaksanakeun. Fokus kana kompetensi, pangalaman diajar anu aktip, jeung pangwangunan karakter mangrupa inti tina kurikulum ieu. Guru ditungtungan sangkan jadi fasilitator anu ngadorong murid pikeun ngajajah basa jeung budaya Sunda kalayan sumanget jeung rasa reueus.

Penting pikeun diinget yén soal-soal ieu bisa disaluyukeun ku guru dumasar kana kaayaan kelas, kamampuh murid, sarta tujuan pangajaran anu leuwih spésifik. Ku kituna, pangajaran Basa Sunda bakal jadi leuwih hirup, leuwih mangpaat, jeung leuwih ngajadikeun murid wanoh kana basa jeung budaya Sunda. Ngamumulé basa Sunda ti leuleutik mangrupa investasi berharga pikeun ngajaga kalumangsunganan budaya urang.

>